Bruce Lee? Margaret van Valois? Sir John Fenwick? Isabel Burton? Richard Francis Burton? Arabische Apotheek? Aziatisch Gezegde? Charles Haddon Spurgeon? Park Ludlow? Theron Brown? Anoniem?

Geachte Quote Investigator: het volgende vierdelige gezegde gaat over kennis en zelfkennis:

die het niet weet, en die het niet weet, die weet het niet, is een dwaas; vermijd hem.Wie niet weet, en weet dat hij niet weet, is eenvoudig; leer het hem.Wie weet, en niet weet, Weet, slaapt; maak hem wakker.Hij die Weet, en weet dat hij weet, is wijs; volg hem.

dit gezegde wordt toegeschreven aan martial artiest en acteur Bruce Lee, maar ik heb geen solide citaat gezien. Wilt u dit onderwerp verkennen?Quote Investigator: QI heeft geen substantieel bewijs gevonden dat Bruce Lee, die in 1973 overleed, deze uitdrukking gebruikte.

QI gelooft dat dit gezegde in de loop van de tijd is geëvolueerd. Een gedeeltelijke voorloper verscheen in het boek “Heptameron or the History of The Fortunate Lovers” van Prinses Margaretha van Valois, waarin een wijs persoon werd beschreven met de zin: “Hij die weet dat hij niets weet”. Vetgedrukt toegevoegd aan fragmenten door QI. Afwijkende spelling verscheen in het oorspronkelijke document: 1

. . .want er is niemand, die meer dwaas is dan hij, die denkt wijs te zijn, noch meer wijs, dan hij, die weet, dat hij niets weet. Hoe weet hij dan iets, terwijl hij weet dat hij niets weet?

hieronder vindt u extra geselecteerde citaten in chronologische volgorde.In 1697 publiceerde Sir John Fenwick, die terechtgesteld werd voor politieke machinaties, het essay “Contemplations Upon Life and Death”. Fenwick nam de verklaring op: “hoe meer een Man weet, hoe meer hij weet dat hij niet weet”. Deze houding van nederigheid werd beschouwd als “meest wijs en perfect”: 2

hoe meer een mens weet, hoe meer hij weet dat hij niet weet; hoe voller de geest is, hoe leger hij zichzelf vindt: Want al wat een mens van enige wetenschap in deze wereld kan weten, is slechts het minste deel van wat hij onwetend is: al zijn kennis bestaat uit het kennen van zijn onwetendheid, al zijn volmaaktheid in het zien van zijn onvolkomenheden, die wie het beste Weet en noteert, in waarheid onder de mensen het meest wijs en volmaakt is.

Fenwick ‘ s essay bleef vele jaren circuleren. Het werd bijvoorbeeld opgenomen in een bundel van de compilatie “The Harleian Miscellany; Or, a Collection of schaars, Curious, and onderhoudend Pamflets and Tracts, Found in the Late Earl of Oxford ’s Library”uit 1810. 3

in September 1866 publiceerde de “Newcastle Guardian” van Northumberland, Engeland een driedelige “Oriental maxim”. Bedenk dat het vierdelige gezegde dat wordt onderzocht betrekking heeft op vier staten van kennis: dom , eenvoudig, in slaap, en wijs. Dit gezegde uit 1866 deelde een soortgelijke syntaxis, maar het verwees naar drie soorten levens: gelukkig, draaglijk en ellendig: 4

hier is een Oosterse stelregel, net vertaald : – ” als een man Weet, en weet dat hij weet, zal hij een gelukkig leven leiden. Als een mens het niet weet, en weet dat het niet weet, kan hij een draaglijk leven leiden. Maar als iemand het niet weet, en niet weet dat hij het niet weet, dan zal hij een ellendig leven leiden.”

deze stelregel verscheen in andere kranten in 1866, zoals de” Alloa Journal “van Clackmannanshire, Schotland 5 en de Patriot” van Londen, Engeland. 6 soms werd de frasering enigszins veranderd met “weet dat hij weet “veranderd in”weet wat hij weet”.

in 1875 presenteerde een brief aan de redacteur van “The Buxton Advertiser” uit Derbyshire, Engeland de volgende variant: 7

meneer, – Ik lees ergens – ” als een man weet wat hij weet, en weet dat hij weet wat hij weet, hij kan passeren zonder kritiek; maar als hij niet weet, en weet niet dat hij niet weet wat hij niet weet, zijn onwetendheid is zo zalig dat ’t dwaasheid om wijs te zijn.”

in 1877″ the Southport Visiter ” van Lancashire, Engeland verslaggever op een vergadering van een nieuwe groep genaamd “The Southport Parliamentary Debating Society.”De burgemeester van Southport R. Nicholson sprak de leden: 8

er was een oud Oosters spreekwoord dat hij zou willen dat ze zouden volgen, dat als volgt luidde: “wie niet weet, en niet weet, dat hij niet weet, komt inderdaad heel slecht door de wereld; wie niet weet, en weet, dat hij niet weet, komt iets beter door de wereld; maar wie weet, en weet, dat hij weet, is meester van de wereld, en heeft de meeste dingen aan zijn voeten.”

in 1877 publiceerde De Amerikaanse Baptist predikant Theron Brown (Onder het pseudoniem Park Ludlow) de roman “The Wooden Spoon: Or, Nick Hardy at College”. De student Nick imiteerde een professor en gaf een opmerking die zeer vergelijkbaar was met de uitspraken in de citaten van 1866: 9

“als een man weet wat hij weet, zal hij gelukkig zijn. Als hij het niet weet, en weet dat hij het niet weet, zal hij zich op zijn gemak voelen. Als hij het niet weet, en niet weet dat hij het niet weet, zal hij zich ellendig voelen.”De imitatie was zo precies, dat de professor van de metafysica zichzelf zou hebben gelachen, als hij er was geweest.

in 1881 drukte de “Aberdeen Evening Express” van Aberdeenshire, Schotland een driedelige verklaring af die leek op de vierdelige verklaring die in behandeling was.: 10

een oud Arabisch spreekwoord, vrij vertaald, luidt als volgt: “Wanneer een mens weet, en weet dat hij weet, is hij een wijs man. Als een man het Weet, en weet dat hij het niet weet, is hij een verstandig man. Als een man denkt dat hij het Weet, en het niet weet, is hij een dwaas.”

eindelijk, in December 1885 een nauwe overeenkomst met de uitdrukking under exploration verscheen in” the Globe ” van Toronto, Canada: 11

het volgende is een Arabisch spreekwoord dat we uit de mond van een Oosterling hebben gehaald:—

mannen zijn vier:
hij die niet weet, en niet weet, hij weet niet. Hij is een dwaas; vermijd hem.
hij die niet weet, en weet dat hij niet weet. Hij is eenvoudig; leer hem.Wie weet, en niet weet, Weet. Hij slaapt, maak hem wakker.
hij die Weet, en weet, Weet. Hij is wijs, volgt hem.Dezelfde uitspraak verscheen in andere kranten zoals de Liverpool Weekly Courier uit Lancashire, Engeland in januari 1886. 12

in 1889 publiceerde de invloedrijke Engelse prediker Charles Haddon Spurgeon “The Salt-Cellars: Being a Collection of spreuken” met daarin een enigszins gewijzigde versie.: 13

wie niet weet, en niet weet dat hij niet weet, is dom. Mijd hem.Wie niet weet, en weet dat hij niet weet, is goed. Leer het hem.
hij die Weet, en niet weet dat hij weet, slaapt. Maak hem wakker.Hij die Weet, en weet dat hij weet, is wijs. Volg hem.
dit zijn vier Arabische spreekwoorden die het bewaren en praktiseren waard zijn.In 1893 publiceerde Isabel Burton een tweedelige biografie over haar echtgenoot Richard Francis Burton, een beroemde Britse ontdekkingsreiziger en geleerde. Het eerste deel bevatte een instantie van het gezegde: 14

‘mannen zijn vier. Wie niet weet, en niet weet, die weet niet, die is een dwaas—vermijd hem; Wie niet weet, en weet, die weet niet, die is eenvoudig—leer hem; wie weet, en weet niet, die weet, die slaapt—maak hem wakker; wie weet, en weet, die weet, die is wijs—volg hem.’- Arabisch Spreekwoord.

in 1897 publiceerde een studentenblad genaamd “The Normal Pointer” van Wisconsin een vermakelijke variant gebaseerd op undergraduate class standing: 15

1. Hij die niet weet en niet weet dat hij niet weet, hij is een eerstejaars. Mijd hem.
2. Hij die het niet weet en weet dat hij het niet weet, is een tweedejaars. Eer hem.
3. Hij die Weet en niet weet dat hij weet, hij is een Junior. Heb medelijden met hem.
4. Hij die Weet en weet dat hij weet, hij is een Senior. Vereer hem.

een exemplaar dat zeer dicht bij de versie uit 1885 lag, verscheen in een voetnoot in de elfde editie van “Familiar citations by John Bartlett” in 1938. Het ongedateerde gezegde werd een Arabische apotheker genoemd. 16

Bruce Lee overleed in 1973. Hij kreeg krediet voor het gezegde in 2017 op de goodreads website. 17

concluderend is QI van mening dat de Engelse versie van het gezegde vooral tijdens de jaren 1800 is geëvolueerd. een driedelige voorloper ontstond in 1866, en een vierdelige versie verscheen in 1885. Er kan een Arabische apothegm zijn die overeenkomt met een of meer van deze evoluerende uitdrukkingen. QI weet het niet.

(grote dank aan John Simpson wiens onderzoek leidde QI om deze vraag te formuleren en deze verkenning uit te voeren. Simpson noemde toeschrijvingen aan Bruce Lee, Confucius en Lady Burton. Hij merkte ook op dat het gezegde was genoemd een Arabisch spreekwoord, een Perzisch spreekwoord, en een Chinees gezegde”. Daarnaast leverde hij citaten uit 1891, 1901, 1914 en 1943.)

opmerkingen:

1. 1654, Heptameron of de geschiedenis van de gelukkige geliefden; Geschreven door de meest uitmuntende en deugdzame Prinses Margaret de Valoys, Koningin van Navarra; uitgegeven in het Frans door het voorrecht en onmiddellijke goedkeuring van de koning; nu Engels gemaakt door Robert Codrington, Master of Arts, citaat pagina 260, gedrukt door F. L. Voor Nath: Ekins, Londen. (Vroege Engelse boeken alleen EEBO; ProQuest) ↩
2. 1697, beschouwingen over leven en dood met ernstige reflecties op de ellende die het menselijk leven bijwonen … een ware kopie van het papier geleverd aan de Sheriffs op het schavot bij Tower-Hill op donderdag 28 januari 1696-7 door Sir John Fenwick, Baronet, citaat pagina 16, gedrukt voor G. Larkin, Londen. (Vroege Engelse boeken Online EEBO; ProQuest) ↩
3. 1810, de Harleian Varia; Or, A Collection of schaars, Curious, and onderhoudend pamfletten and Tracts, Found in the Late Earl of Oxford ‘ s Library, Volume 10, Contemplations Upon Life and Death, With a true copy of the paper delivered to the Sheriffs on the scaffold at Tower-hill, on Thursday January 28, 1696-7, by Sir John Fenwick, Baronet, Quote Page 340, Printed for Robert Dutton, London. (Google Books Full View) link ↩
4. 1866 September 8, Newcastle Guardian, a Comical Column, citaat Pagina 6, kolom 3, Northumberland, Engeland. (British Newspaper Archive) ↩
5. 1866 September 8, The Alloa Journal, Varieties, Quote Page 4, Column 7, Clackmannanshire, Scotland. (British Newspaper Archive) ↩
6. 1866 September 27, The Patriot, Diversen, Citaat Pagina 15 (643), Kolom 3, Londen, Engeland. (British Newspaper Archive) ↩
7. 1875 February 6, The Buxton Advertiser, Correspondence, Quote Page 2, Column 4, Derbyshire, England. (British Newspaper Archive) ↩
8. 1877 June 28, The Southport Visiter, Parliamentary Debating Society, Quote Page 6, Column 3, Lancashire, England. (Britse krant archief) ↩
9. 1877, The Wooden Spoon: Or, Nick Hardy at College by Park Ludlow (pseudoniem van Theron Brown), Chapter 13: in Which Nick Helps the “Cochleaureati”, Quote Page 310 and 311, Henry A. Young & Company, Boston, Massachusetts. (Google Books Full View) link ↩
10. 1881 October 8, Aberdeen Evening Express, Jottings, Quote Page 4, Column 1, Aberdeenshire, Schotland. (British Newspaper Archive) 1885
11. 1885 15 December, The Globe, A Knowsy Proverb, Quote Page 6, Column 3, Toronto, Ontario, Canada. (ProQuest) 188
12. 1886 January 30, Liverpool Weekly Courier, Odds and Ends, Quote Page 2, Column 8, Lancashire, England. (Britse krant archief) ↩
13. 1889, The Salt-Cellars: Being a Collection of spreuken by C. H. Spurgeon (Charles Haddon Spurgeon), Volume 1, Section: spreuken and Quaint Sayings, Quote Page 216, Passmore and Alabaster, London. (Google Books Full View) link ↩
14. 1893, The Life of Captain Sir Richard F. Burton by His Wife Isabel Burton, Volume 1 of 2, Chapter 21, Quote Page 548, D. Appleton & Company. New York. (Google Books Full View) link ↩
15. 1897 November, the Normal Pointer, Volume 3, Number 2, Section: Exchanges, Quote Page 17, Column 2, Published by the students of State Normal School, Stevens Point, Wisconsin. (Google Books Full View) link ↩
16. 1938, Familiar Quotations by John Bartlett, Eleventh Edition, Edited by Christopher Morley and Louella D. Everett, Footnote number 2, Quote Page 706, Column 2, Little, Brown and Company, Boston, Massachusetts. (Geverifieerd met scans) ↩
17. Website: goodreads, titel van het artikel: Bruce Lee > citaten > Quotable Quote, Time stamp of first comment on website: Oct 23, 2017 at 01: 37PM, Website description: Community of book readers. (Toegankelijk goodreads.com op 24 September 2021) link ↩