SINTERKLAASTRADITIES

Sinterklaastradities worden over de hele wereld heel anders gevierd. In de Verenigde Staten brengt hij cadeautjes op kerstavond, maar in Zwitserland bezoekt hij kinderen op 6 December. Soms is hij een vrolijke man met een grote buik en rooskleurige wangen, en soms is hij erg streng en zal stoute kinderen uitschelden—als ze hun tanden niet goed hebben gepoetst, bijvoorbeeld. Maar hij draagt altijd een rode jas en heeft een vloeiende witte baard. Zwitserse kinderen onthouden kleine verzen en reciteren ze wanneer Sint Nicolaas op bezoek komt. In ruil daarvoor geeft hij ze sinaasappels, chocolade, noten en wat zoete peperkoek.

tegenwoordig heeft de Kerstman veel verschillende manieren om zich te verplaatsen. In Fribourg zit hij op een ezel die Babalou heet. In Näfels haalt een koets hem op uit het bos. In Brunnen reist hij per boot over het meer. In Interlaken gaat hij met de trein. En in de steden Bazel en Zürich springt hij soms zelfs op zijn motor.

Santa Claus op Harley Davidson
© NordSüd Verlag / Yvonne Rogenmoser

Sint-Nicolaasezels in Oberägeri en Unterägeri

in de steden Oberägeri en Unterägeri maken kinderen houten ezelkoppen die aan lange stokken worden bevestigd. Dan gebruiken ze het ezelskop om op het raam van de buren te kloppen –en openen en sluiten ze de monding van de ezel door aan een touwtje te trekken. Hij heeft duidelijk honger. Er zit een stoffen zak aan de mond van de ezel, en de buren doen er snoep in, peperkoek, chocolade, en een paar muntjes.

Sinterklaasezel
© NordSüd Verlag / Yvonne Rogenmoser

Sinterklaasparade Küssnacht am Rigi

tijdens de parade lopen veertienhonderd jongens en mannen met klokken en gekleed in traditionele witte herdersklokken door het dorp. Ze worden gevolgd door anderen, ook in het wit, met enorme hoofdtooien van karton en gekleurd tissuepapier die van binnenuit door kaarsen worden verlicht. (De hoofdtooien worden ifflen genoemd. De mannen gaan vooruit in dansachtige stappen, en je zou kunnen denken dat je kijkt naar gebrandschilderde kerkramen die langzaam door het dorp bewegen.

Sinterklaasparade Küssnacht
© NordSüd Verlag / Yvonne Rogenmoser

kersttradities

met Kerstmis vieren we de geboorte van Jezus. En in de kersttijd is alles heerlijk feestelijk: muziek speelt, de kerken zijn vol, mensen kleden zich in hun mooiste kleren, en iedereen is in de gelukkige vakantie geest. Families vieren samen, versieren de boom, zingen kerstliedjes, bakken koekjes, eten speciale diners, en geven elkaar geschenken. Geen wonder dat de harten van jong en oud wat sneller kloppen in de kersttijd.

kerstboom en koekjes
© NordSüd Verlag / Yvonne Rogenmoser

Yule Log Cake in West-Zwitserland

de taart is zo mooi dat je hem bijna niet wilt eten! Het is gemaakt om eruit te zien als de tak van een boom, maar het is eigenlijk een sponsachtige cake met een boterachtige roomvulling. Een laagje chocolade aan de buitenkant is de boomschors, en er zijn marsepein lieveheersbeestjes, bladeren en paddenstoelen voor decoratie. In oude tijden verzamelden boerenfamilies zich rond de open haard met Kerstmis en verbrandden een grote boomstam, en verspreidden vervolgens de as op het veld – als dank voor de oogst en voor geluk in het komende jaar. Tegenwoordig is het in Zwitserland ongebruikelijk om een open haard te hebben – en heel ongewoon om een veld naast het huis te hebben. Dus in plaats daarvan zitten mensen aan een feestelijk versierde tafel en eten een stuk Yule log cake (bûche de Noël).

Yule log
© NordSüd Verlag / Yvonne Rogenmoser

klokken luiden in Morcote

gedurende de negen dagen voor Kerstmis en op kerstavond ontmoeten de mensen van Morcote elkaar ‘ s avonds in de klokkentoren, waar zich een gezellige open haard bevindt. Iedereen neemt iets te eten of te drinken – een fles wijn, worstjes of kaas – en ze zitten samen aan een lange tafel. De een na de ander staan ze op, beklimmen een ladder naar de klokken en luiden ze met de hand om eenvoudige maar feestelijke melodieën te maken.

klokken luiden in Morcote
© NordSüd Verlag / Yvonne Rogenmoser

Giant Top Hat Parade in Ziefen

u kunt dit kostuum niet alleen aantrekken. De grote zwarte top hoeden zijn tot 4 meter hoog en moeten worden bevestigd met behulp van houten latten en tape – helpende handen zijn een must. Bij de parade – die op kerstavond plaatsvindt-komen de hoogste hoeden op de eerste plaats, gevolgd door de middelgrote hoeden, dan de normale hoeden. Om negen uur ‘ s avonds beginnen de nieuwsgierige mannen vooruit te lopen en stappen in de tijd naar de klanken van de rinkelende kerkklokken. Helemaal in het begin is er een man met een witte baard en een lange stok met een roetige VOD erop. Als je te dicht bij een hoeddrager komt, slaat hij je met de doek. Na vijfenveertig minuten is de parade voorbij en gaan de mannen naar de dorpsrestaurants voor een drankje op kerstavond.

Giant Top Hat Parade
© NordSüd Verlag / Yvonne Rogenmoser

kerstversiering in Appenzell

Als u op zoek bent naar iets anders dan een klassieke kerstboom om uw woonkamer te versieren, kunnen de inwoners van Appenzell u een goede tip geven. Ze maken een speciaal houten frame en versieren het met heerlijke dingen om te eten: peperkoek, een speciaal soort schuimgebakje en appels. Elke dag voor de vier weken voorafgaand aan Kerstmis, voegen ze een nieuwe titbit toe aan het frame. Op Eerste Kerstdag zijn de decoraties compleet, en het is nogal een blikvanger in huizen, etalages en restaurants.

decoratie in Appenzell
© NordSüd Verlag / Yvonne Rogenmoser

wierook in Appenzell Innerrhoden

de kleine wierookpitten hebben de kleur van amber. Wanneer ze op gloeiende sintels worden gezet, geven ze een Aromatisch parfum af. Wanneer ze in een wierookbrander worden gezet, worden ze gebruikt om huizen, werkplaatsen en schuren te zegenen. Dit is wat de mensen van Appenzell doen op kerstavond. En shhh! Er wordt gezegd dat op kerstavond, dieren in de stal menselijke taal kunnen spreken. Dus je moet zo stil zijn als je kunt en luisteren naar wat ze te zeggen hebben.

Frankincense
© NordSüd Verlag / Yvonne Rogenmoser

OUDEJAARSTRADITIES

het einde van het jaar betekent dat het tijd is voor een groot feest. Dus breng het vuurwerk en vuurwerk! Pop open de champagne voor volwassenen en koolzuurhoudende appelsap voor kinderen! Maar in vervlogen tijden was er meer aan oudejaarsavond dan alleen maar plezier maken. Toen geloofden de mensen dat de deur naar de onderwereld wijd open stond tijdens de twaalf nachten tussen Kerstmis en drie Koningsdag – de ruige nachten genoemd – en dat boze geesten en de zielen van de doden in onze wereld konden opstaan en rond de nachtelijke hemel konden vliegen, angst en terreur verspreidend. Het vuurwerk dat we vandaag nog gebruiken is een herinnering aan hoe lawaai en vuur werden gebruikt om geesten en goblins ver weg te houden. In sommige tradities voel je nog steeds de oude angst voor demonen.

vuurwerk
© NordSüd Verlag / Yvonne Rogenmoser

vreugdevuur in St Gallen

Is het mogelijk dat angstaanjagende wezens nog ergere demonen kunnen verdrijven? Ja, en dat is precies waar de vreugdevuur traditie in St Gallen om draait. Er is een legende over de wrede Ridder Rappenstein, die zo slecht was dat hij werd vervloekt en verbannen naar een canyon diep in de aarde voor altijd. Alleen op oudejaarsavond kan hij ontsnappen. Maar terwijl hij met zijn witte paard door de stad rijdt, staan de vreugdevuurbouwers klaar voor hem. Ze maken een vreselijke herrie met ratels en klokken. Ze zingen liedjes om spreuken uit te spreken en dansen rond hun vuur met vreselijke maskers gemaakt van dierlijke botten en tanden. En ze verbranden een uglyscarecrow die eruit moest zien als de wrede Ridder Rappenstein. Zo sturen ze het monster terug naar zijn kloof, tenminste nog een jaar. . . .

vreugdevuur St. Gallen
© NordSüd Verlag / Yvonne Rogenmoser

Juniper Parade in Laupen

” ze komen eraan! Ze komen eraan!”Een groep ruwe personages rent de heuvel af van het kasteel naar het dorp. Er is een leider met twaalf ‘bezemmannen’, en hun kostuums zijn genoeg om de dapperste ziel bang te maken. Ze dragen enge houten maskers en dragen lange, spinsel bezems van jeneverbes. Varkensbladeren hangen als Rare ballonnen aan hun riemen. Achter hen maken klokkenluiders een oorverdovend geluid. Als de mannen in het dorp aankomen, vormen ze een cirkel. Langzaam laten ze hun bezems zakken en drijven ze in de menigte van toeschouwers – dit jaagt boze geesten weg. Jeneverbes is een oud medicijn, en in de bergen verbranden mensen nog steeds jeneverbes als een soort wierook om boze geesten in hun huizen en schuren af te weren.

Juniper Parade
© NordSüd Verlag / Yvonne Rogenmoser

de volgende fragmenten zijn ontleend aan Feste & Bräuche in der Schweiz, een boek uitgegeven door North South Edition on Swiss festivals and customs, geschreven door Barbara Piatti en geïllustreerd door Yvonne Rogenmoser.

de Engelse editie van het boek vertaald door Mary Carozza zal in het voorjaar van 2020 verschijnen.

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.